АДВЕРБИАЛДЫК ЛЕКСЕМАЛАРДЫН ПЕРСОНАЖДАРДЫН ОБРАЗЫН ЖАРАТУУДАГЫ КЫЗМАТЫ
Keywords:
адвербиалдык лексема, тактооч, грамматист, касиет, предикатив, табият, кыймыл-аракет,Abstract
Макалада адвербиалдык лексемалардын маанилик топтору, аларды жасоочу каражаттарын анализдөө менен “Сынган кылычтагы” убакыт-мейкиндикти, максат жана себепти, сын-сыпатты, сан, өлчөмдү билдирүүдөгү чыгарманын максатына ылайык атоодогу адвербиалдык сөздөрдүн функцияларын, дегеле, автор пайдаланган бардык тактоочторго анализ жасоого аракет кылуу менен бирге романдан алынган мисалдар менен оюбузду, жогоруда берилген теорияларды, ык-жоболорубузду далилдегенге аракет кылабыз.
Оозеки жана профессионалдык жазма адабиятта адвербиалдык лексемалар – бышыктагыч жана аныктагыч тактоочтор, жалпысынан алганда, бардык эле тактоочтор эмоциялык жана экспрессивдүү лексиканын ресурстарын түзүүдө чоң роль ойнойт.
Тактоочтун стилдик мааниси анын грамматикалык табияты аркылуу кыймыл-аракеттин, абалдын, сапаттын белгисин билдирген жана этишке, сын атоочко, тактоочко, предикативдик сөзгө жана анча-мынча зат атоочко айкаша турган жагдай катары аныкталат. Белгинин белгисин көрсөтүп, сөздүн бул бөлүгү образдуу роль ойноп, жазуучуга тилдик түстөрдүн бай палитрасын берет. Көптөгөн грамматисттер тактоочтун аныктай турган касиетин анын сын атоочко жакындыгы деп эсептешет
References
Аширбаев Т. Кыргыз тилинин стилистикасы. 3-китеп. Бишкек. 2001.-Б. 172
Аширбаев Т. Язык романа «Сломанный мечь» Т. Касымбекова. Автореферат. Фрунзе. 1990. –С. 75.
Аширбаев С.И. Из истории изучения грамматического строя узбекского языка. АКД. -Ташкент. 1975.-Б. 34-35.
Баудер А. Я. Части речи – структурно – семантические классы в современном русском языке. – Таллин: Валгус, 1982.-Б. 20-25.
Балли Ш. Краткий очерк стилистики. - Женева, 1905.- С.183.
Баскаков Н. А. Введение в изучение тюркских языков. М., 1962. (2-е изд., М., 1969. –С. 383
Вагабова Н.И. Наречие в кумыкском языке в сопоставлении с английским. АДК. Махачкала 2006. – С. 169.
Виноградов В. А. Плеоназм. Редупликация. Тавтология // Лингвистический энциклопедический словарь. -М., 1990. – С.688.
Виноградов В.В. Русский язык. Грамматическое учение о слове. – М.-Л.: Учпедгиз, 1947. – С. 720.
Gronbech's doctoral dissertation, was published: Der türkische Sprachbau, Kopenhagen 1936. –Р. 270.
Гальперин. И. Р. Текст как объект лингвистического исследования.—М.: Наука,. 1981.- С. 138.
Гарипов Т.М. Башкирском именное словообразование. - Уфа, 1959.- С. 235.
Гасайнаева Э.З. Наречие в кумыкском языке: Автореферат кандидатской диссертации. -Махачкала. 2002. – С.29.
