“DEVONU LUG‘OTIT TURK” ASARI QADIMGI TURKIY MIFOLOGIYAGA OID MANBA SIFATIDA
Keywords:
Mifolegema, “yada toshi”, ko‘k tubulg‘on, “it qush”, so‘z magiyasi, afsona, rivoyat.Abstract
Ushbu maqolada “Devonu lug‘otit turk” asaridagi xalq og‘zaki ijodiga oid terminlar, mifologik leksemalar statistikasi hamda ularning bugungi kunda ham qo‘llanilish yoki iste’moldan chiqqanligi haqida, shuningdek, “Yada toshi” yordamida yomg‘ir chaqirish marosimi haqida shaxsiy fikr va xulosalar keltirilgan. Bundan tashqari asarda so‘z magiyasi bilan bog‘liq tasavvurlar, joy nomlari va qabilalar nomlarining paydo bo‘lishi bilan bog‘liq afsona va rivoyatlar o‘ziga xos uslubda badiiy ifodalangan.
References
Zarifov H. “Devonu lug‘otit-turk” leksikasining o‘zbek folklorida ko‘rinishiga doir (tezislar) // Po‘lkan shoir, - Toshkent: Fan, 1976. – B.96
Mahmud Koshg‘ariy. Devonu lug‘otit-turk. 1-tom. – Toshkent: Fan, 1960. – B. 47
Hudud al-alam”. Рукопись Туманскогоб издюс введенеием и указателями В.В.Бартольда. –Л., 1930. С.43, 170.
Devonu lug‘otit-turk (Turkiy so’zlar devoni). M.Koshg‘ariy. – Toshkent: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2017. B.152.
Sarimsoqov B. O’zbek marosim folklori. – Toshkent.: Fan, 1986. – B.57-110;
Jo‘rayev M. “Yada toshiga qon yetgach…” yoki yomg‘ir toshi haqida afsona // Yoshlik. Toshkent, 1991. – 1- son. – B.60-62;
Devonu lug‘otit-turk (Turkiy so‘zlar devoni) / M.Qoshg‘ariy. – Toshkent: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijdiy uyi, 2017. – B.324.
Budagov L.Cравительный словарь турецко-татарских наречий. Т.2. – СПб., 1883. – С.351.
Zahiriddin Muhammad Bobur. Boburnoma. – Toshkent: Fan, 1969. – B.98.